Διεύρυνση της ΕΕ και οικονομία
Η διεύρυνση της ΕΕ άνοιξε μια νέα ιστορική εποχή για την Ευρώπη. Μια τέτοια μεταβολή του εξωτερικού οικονομικού περιβάλλοντος δεν θα μπορούσε να αφήσει ανέπαφη την ελληνική οικονομία, την ανταγωνιστικότητα και τις ελληνικές επιχειρήσεις. Και αυτό γιατί τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των δέκα χωρών που εντάσσονται στην ΕΕ αποτελούν <> για τις ελληνικές επιχειρήσεις αλλά και επιταχυντή εξελίξεων στην ελληνική οικονομία. Αξίζει τον κόπο να παραθέσουμε ορισμένα μακροοικονομικά χαρακτηριστικά τα οποία σχετίζονται με τις δέκα νέες χώρες.
Οι οκτώ χώρες σε μετάβαση συμπεριλαμβανομένων της Κύπρου και της Μάλτας παρουσιάζουν καλύτερες οικονομικές επιδόσεις από τις χώρες της ΕΕ. Τόσο η δημοσιονομική τους κατάσταση όσο και οι επιδόσεις του πραγματικού τομέα της οικονομίας βρίσκονται πολύ κοντά στο μέσο ευρωπαϊκό όρο. Από την άλλη μεριά τα εφαρμοζόμενα προγράμματα νομισματικής σταθερότητας στις χώρες που βρίσκονταν σε καθεστώς οικονομικής μετάβασης δημιουργούν τις προϋποθέσεις νομισματικής σύγκλισης. Το πιο ενδιαφέρον σημείο, όμως, προέρχεται από τις αναπτυξιακές επιδόσεις. Η τάση αυτή της οικονομικής ανάπτυξης θα συνεχιστεί και μάλλον θα επιταχυνθεί με τη χρηματοδότηση των διαρθρωτικών ταμείων.Ένας από τους λόγους για τα παραπάνω είναι η εντυπωσιακή μεταβολή της παραγωγικότητας.
Σχετικοί υπολογισμοί της J.P. Morgan Chase & Co κατάλληλα προσαρμοσμένοι για την διαφορά των μισθών δείχνουν ότι η παραγωγικότητα των νεοεισερχόμενων χωρών είναι έως και δύο φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη των χωρών της ΕΕ. Τα γρήγορα κέρδη από την αύξηση της παραγωγικότητας μεταφράζονται πολύ γρήγορα σε αύξηση των πραγματικών μισθών, τονώνοντας την ενχώρια ζήτηση. Και επειδή ο μέσος όρος καμιά φορά μπορεί να οδηγεί σε επισφαλή συμπεράσματα, πρέπει να σημειωθεί ότι οι τρεις μεγαλύτερες χώρες, η Πολωνία, η Ουγγαρία και η Δημοκρατία της Τσεχίας, οι οποίες αποτελούν το 79% του συνολικού προϊόντος τους κατά το 2003 παρουσίασαν αύξηση της παραγωγικότητας κατά 9,5%. Αντιλαμβανόμαστε τη διαφορά μετά τη σύγκριση με το 2,8% της ΕΕ.
Κύριο λόγο γι’ αυτή την εντυπωσιακή μεταβολή της παραγωγικότητας αποτελούν οι εισροές των ξένων άμεσων επενδύσεων. Οι νέες επενδύσεις δημιουργούν νέες υποδομές και εισάγουν νέα τεχνολογία. Πρέπει επίσης να επισημανθεί ότι το σύνολο των νέων χωρών έχει χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές. Ο μέσος όρος σε αυτές τις χώρες είναι περίπου 20% εν αντιθέσει με την ΕΕ όπου ο μέσος όρος ανέρχεται στο 30%. Και επιπλέον η είσοδος τους στην ΕΕ θα επιφέρει ακόμα μεγαλύτερο όγκο ξένων άμεσων επενδύσεων κάνοντας ακόμα μεγαλύτερη τη διαφορά.
Οι εντυπωσιακές αυτές διαφορές κάνουν ακόμα επιτακτικότερη την ανάγκη στις χώρες της ΕΕ για μεταβολές στο εργασιακό περιβάλλον, στο φορολογικό κώδικα και το συνταξιοδοτικό σύστημα. Αντιλαμβάνεται κανείς ότι αν αυτή η κατάσταση αποτελεί πονοκέφαλο για τις χώρες της ΕΕ για την ελληνική οικονομία αποτελεί μια πραγματική απειλή. Ο εκτοπισμός των ελληνικών προϊόντων και ο περιορισμός της δραστηριότητας των ελληνικών επιχειρήσεων θα γίνουν άμεσα. Και αυτό διότι μεγάλο μέρος της παραγωγικής δραστηριότητας αυτών των χωρών επικαλύπτεται με την ελληνική παραγωγική δραστηριότητα. Επανερχόμενοι στις πολιτικές εξελίξεις δεν μπορεί κανείς να παραγνωρίσει τη σπουδαιότητα των γεγονότων αλλά και δεν μπορεί να εθελοτυφλεί στις οικονομικές εξελίξεις.
